رازیانه گیاهی است با برگهای زرد و دارای طبع گرم و خشک است . هم پیاز ترد و هم بذر گیاه رازیانه ، عطر و طعم ملایم شبیه به شیرین بیان دارد . با این حال ، طعم و مزه بذرها به دلیل داشتن روغنهای اساسی ، قوی تر است . رازیانه و دانه های آن علاوه بر کاربردهای فراوان که در آشپزی دارد ، فواید زیادی برای سلامتی و زیبایی نیز دارد .
همچنین ممکن است اثرات آنتی اکسیدانی ، ضد التهابی و ضد باکتری ایجاد کند . رازیانه یکی از گیاهان سنتی است که امروزه مصرف آن رایج است و کمتر کسی را می توان پیدا کرد که درباره خواص و فواید آن و کاربردهایش در زندگی آگاهی نداشته باشد. درباره‌ی خواص رازیانه در زمینه‌ی کاهش درد قاعدگی ، بهبود علائم یائسگی و اثرات فوق العاده ای برای کاهش وزن و لاغری دارد . در این بخش از مقاله هلث نوت با ما همراه باشید تا با خواص فوق العاده رازیانه بیشتر آشنا شوید .
خواص رازیانه
1- رازیانه سرشار از مواد مغذی
ارزش غذایی رازیانه به صورت زیر است :
- کالری 27
- فیبر 3 گرم
- ویتامین C 12٪ از RDI
- کلسیم 3٪ از RDI
- 4٪ از RDI را اتو کنید
- منیزیم 4٪ از RD
- پتاسیم 8٪ از RDI
- منگنز 7٪ از RDI
بهتر است بدانید که رازیانه دارای کالری کمتری است اما سرشار از مواد مغذی است که برای سلامتی بدن بسیار مهم و ضروری است . پیاز رازیانه تازه منبع خوبی از ویتامین C ، یک ویتامین محلول در آب برای سلامت ایمنی ، ترمیم بافت و سنتز کلاژن است .ویتامین C همچنین به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در بدن شما عمل می کند و از آسیب سلولی ناشی از مولکول های ناپایدار به نام رادیکال های آزاد محافظت می کند .
پیاز و دانه ها حاوی ماده معدنی منگنز هستند که برای فعال سازی آنزیم ، متابولیسم ، محافظت از سلول ، رشد استخوان ، تنظیم قند خون و ترمیم زخم مهم است. رازیانه و دانه های آن به غیر از منگنز ، حاوی مواد معدنی دیگری از جمله پتاسیم ، منیزیم و کلسیم است که برای سلامت استخوان ها بسیار لازم و ضروری است و از پوکی استخوان جلوگیری می کند .
2- کاهش وزن و لاغری با خواص رازیانه
امروزه لاغری و کاهش وزن برای بسیاری از افراد به آرزو تبدیل شده است ، این دسته از افراد که از چاقی و اضافه وزن خود رنج می برند به دنبال روش های لاغری هستند که هلث نوت رازیانه را به آنها معرفی می کند . این دسته از افراد بهتر است بدانند که دانه های رازیانه ممکن است اشتهای آنها راکم کند و از آنجا که دانه های رازیانه سرشار از فیبر است و کالری کمتری دارند ، می تواند در کاهش اشتها سهیم باشد . برای این کار بهتر است قبل از وعده های غذایی خود یک فنجان دم کرده ی رازیانه میل کنید تا احساس سیری کنید باید این کار را به صورت مرتب انجام دهید تا از تاثیرات شگفت انگیز آن بهره ببرید .
3- سلامت قلب با خواص رازیانه
اگر می خواهید از سلامت قلب برخودار باشید بهتر است که رازیانه را فراموش نکنید . در واقع خوردن رازيانه و دانه های آن ممکن است به چندین روش برای سلامت قلب مفید باشد ، زیرا آنها دارای فیبر هستند ،که این ماده مغذی برای کاهش برخی از عوامل خطر بیماری های قلبی مانند کلسترول بالا مفید است .
رازیانه و دانه های آن همچنین حاوی مواد مغذی مانند منیزیم ، پتاسیم و کلسیم هستند که نقش مهمی در سلامت قلب شما دارند. به عنوان مثال ، گنجاندن منابع غنی از پتاسیم در رژیم غذایی ممکن است به کاهش فشار خون بالا ، یک عامل خطر برای بیماری های قلبی کمک کند. پس بهتر است این ماده سرشار از فیبر و پتاسیم را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
4- پیشگیری از سرطان با فواید رازیانه
از دیگر فوايد رازیانه می توان به پیشگیری از سرطان اشاره کرد . رازیانه دارای ترکیبات گیاهی بسیار قوی است که به محافظت در برابر بیماری های مزمن ، از جمله سرطان های خاص ( مانند سرطان پستان ، سرطان کبد و یا سرطان خون ) کمک کند . به عنوان مثال ، مشخص شده است که آنتول (یکی از اصلی ترین ترکیبات فعال در دانه های رازیانه ) دارای خواص مبارزه با سرطان است . یک مطالعه آزمایش لوله ای نشان داد که آنتول رشد سلول را سرکوب می کند و باعث آپوپتوز یا مرگ سلولی برنامه ریزی شده در سلول های سرطانی پستان انسان می شود .
5- رازیانه مفید برای زنان شیرده
از دیگر فواید رازیانه ، مناسب و مقوی برای زنان شیرده است زیرا باعث افزایش شیردهی در مادران می شود . تحقیقات نشان می دهد که مواد خاصی که در آنتول یافت می شوند ، مانند دیانتول و فتوآنتول ، مسئول اثرات کهکشانی گیاه هستند.
رازیانه ممکن است ترشح شیر و سطح پرولاکتین خون را افزایش دهد ، هورمونی که به بدن دستور تولید شیر مادر می دهد . برخی مطالعات نشان می دهد که رازیانه دارای عوارض جانبی منفی ازجمله افزایش وزن کم و مشکل تغذیه ، در نوزادانی که مادران آنها برای افزایش میزان شیر خود از چای و دمنوش های رازیانه استفاده می کردند،گزارش شده است . به همین دلایل ، زنان شیرده قبل از استفاده از رازیانه برای تحریک تولید شیر باید با پزشک خود مشورت کنند .
6- هضم آسان با خواص رازیانه
دستگاه گوارش انسان برای هضم غذا به فیبر نیاز دارد . بنابراین رازیانه به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند . از آنجا که مشکلات گوارشی از قبیل روده‌ی تحریک پذیر و یبوست در بزرگسالان بسیار شایع است ، بهتر است این ماده را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید . فیبر موجود در بدن که در دستگاه گوارش حرکت می‌کند ، مواد سمی را که به دیواره‌های روده‌ی بزرگ چسبیده‌اند را جدا کرده و با خود پایین می‌برد . این سم‌ها عامل بالقوه‌ای برای ایجاد سرطان روده بزرگ هستند .
مصرف رازیانه نیز به دفع سموم بدن کمک می‌کند . حتی در برخی موارد گفته شده است که تخم رازیانه را بعد از وعده غذایی مثل آدامس می‌جوند تا هم به هضم غذا کمک کند هم باعث از بین رفتن بوی بد دهان می شود . رازیانه برای کسانی که دچار ناراحتی های معده از جمله رفلاکس معده هستند، هم بسیار مفید است . تنظیم pH بدن از خواص رازیانه است که اسید معده را هم رقیق می‌کند . اگر معده شما دچار ناراحتی و ریفلاکس است ، بهتر است بعد از خوردن غذا از رازیانه و یا عرق رازیانه برای رفع این حالت استفاده کنید .
7- جلوگیری از کم خونی با خواص رازیانه
این روزها همه افراد اعم از بزرگ و کوچک از کم خونی رنج می برند و به دنبال راهی برای درمان آن هستند . بهتر است برای درمان کم خونی از رازیانه و یا عرق آن استفاده کنید . گیاه رازیانه دارای آهن و هیستیدین (نوعی اسیدآمینه) است که برای درمان این بیماری مفید است . آهن ، ماده‌ی اصلی هموگلوبین است و هیستیدین موجب تولید هموگلوبین می‌شود و به تشکیل اجزای دیگر خون کمک می‌کند .
به دلیل وجود اسید آسپارتیک بادشکن و ضدنفخ در رازیانه، این گیاه، بادشکن بسیار خوبی است و برای کسانی که دچار نفخ و گاز معده می شوند بسیار مفید است و باید آن را بعد از خوردن غذا مصرف کنند . همه افراد ، از نوزاد گرفته تا افراد مسن ، می‌توانند از عصاره رازیانه استفاده کنند تا از گاز اضافی معده خود راحت شوند ؛ همچنین از رازیانه معمولا در تولید داروهایی استفاده می‌شود که به درمان مشکلات سوء هاضمه بدون زخم و نفخ نوزادان و کودکان خردسال می‌پردازند .
8- بزرگ شدن سینه با خواص رازیانه
یکی از علایق دختران و زنان جوان داشتن سینه های خوش فرم و زیباست و در صدد رسیدن ب آن هستند . در واقع بهتر است بدانید که فلاونوئید موجود در دانه‌های رازیانه ، مقدار ترشح استروژن را افزایش می‌دهد و نوعی ماده‌ی محرک و نیروبخش است که به بزرگ شدن سینه ها کمک می کند. از آنجایی‌که دانه‌های رازیانه در تشکیل سلول‌های جدید و بافت سینه مؤثر است ، می‌تواند سایز سینه را افزایش دهد . این ویژگی ، رازیانه را به درمانی مؤثر در تنظیم دوران قاعدگی ، کاهش علایم یائسگی و افزایش شیر مادران تبدیل کرده است .
برای استفاده از رازیانه بهتر است نصف فنجان دانه‌های رازیانه را درون ظرفی که چرب نباشد، بریزید و روی حرارت ملایم بگذارید. اجازه دهید دانه‌ها کمی برشته شوند، به نحوی که بوی آن در محیط پخش شود و رنگ آن کمی تیره تر شود. این کار معمولا حدود ۲ دقیقه طول می‌کشد . البته هنگام برشته کردن، ظرف را دایم تکان بدهید تا تمام دانه‌ها به‌طور یکنواخت ، برشته شوند.حال ظرف را از روی حرارت بردارید و بگذارید دانه‌های برشته شده‌ی رازیانه خنک شوند. سپس آنها را در ظرف مخصوص ادویه‌ی خشک ، نگهداری کنید .
می‌توانید دانه‌های برشته رازیانه را به‌عنوان تنقلات بخورید و یا اینکه روی سالاد و غلات کامل بپاشید یا آن را به چاشنی‌ها یا سس های آماده شده‌تان اضافه کنید. همچنین می‌توانید به همراه پخت کیک ، نان و بیسکوئیت از دانه‌های برشته رازیانه استفاده کنید . همچنین هنگام پخت ماهی این دانه‌ها را به‌عنوان ادویه به کار برید و یا دمنوش آن را به همراه کشمش یا عسل میل کنید .
9- بهبود عملکرد مغز با فواید رازیانه
از دیگر فوايد رازیانه می توان به بهبود عملکرد مغز اشاره کرد. رازیانه حاوی پتاسیم که نوعی الکترولیت است ، می باشد. این ماده به وفور در پیاز و دانه‌های رازیانه یافت می‌شود . بنابراین مصرف رازیانه می‌تواند هدایت الکتریکی بدن را افزایش بدهد و بهبود ببخشد . پتاسیم در اتصالات الکتریکی درون مغز ، که درست مانند صفحه تقسیم جریان برق واقعی است ، اثر مثبت می‌گذارد و به همین علت می‌تواند عملکرد و توانایی‌های شناختی مغز را افزایش بدهد. همچنین رازیانه باعث گشاد شدن رگ ها می شود و بدین ترتیب باعث می‌شود اکسیژن بیشتری به مغز برسد و فعالیت عصبی مغز را در وضعیت مطلوبی حفظ کند.
10- سلامت چشم با فواید رازیانه
تباهی لکه‌ی زرد، شایع‌ترین دلیل کوری در جهان است . ماکولا همان قسمتی از چشم است که به نور شبکیه حساس است و برای انجام کارهای دقیق به آن احتیاج داریم . دلیل اصلی این نوع تخریب دقیقا مشخص نیست اما گفته می‌شود آنتی‌اکسیدان که خاصیت ضدالتهابی دارد علاوه بر ویتامین C و زینک می‌تواند بینایی را بهبود دهد و روند این بیماری را کُند کند .
سایر فواید رازیانه
همچنین رازیانه علاوه بر فواید بالا ، دارای خواص بالقوه دیگری است که عبارتند از :
– دارا بودن خاصیت ضد باکتری
از دیگر فوايد رازیانه ضد باکتری بودن آن است . مطالعات نشان می دهد که عصاره رازیانه از رشد باکتریها و مخمرهای بالقوه مضر مانند اشریشیا کلی ، استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا آلبیکنس جلوگیری می کند .
– کاهش التهاب
آنتی اکسیدان های قوی موجود در رازیانه ، مانند ویتامین C و کوئرستین ، می توانند به کاهش التهاب و سطح مارکرهای التهابی کمک کنند . ممکن است برای سلامت روان مفید باشد. مطالعات حیوانی نشان داده است که عصاره رازیانه ممکن است کمبود حافظه مربوط به پیری را کاهش دهد.
– برطرف کردن علائم یائسگی
همچنین برخی از مطالعات نشان داده که رازیانه می تواند عملکرد جنسی و رضایت را در زنان یائسه بهبود بخشد ، و همچنین گرگرفتگی ، خارش واژن ، خشکی واژن ، درد در هنگام رابطه جنسی و اختلالات خواب را تسکین دهد. توجه به این نکته مهم است که در بسیاری از این مطالعات از دوزهای غلیظ گیاه استفاده شده است و بعید است که خوردن مقدار کمی رازیانه یا دانه های آن مزایای یکسانی داشته باشد.